1. Nüfus Gelişimi
Türkiye’deki ilk nüfus sayımı 28 Ekim 1927 yılında yapılmıştır. Bu yıla kadar Aksaray'ın nüfusu kesin rakamlarla belirlenememektedir. İldeki nüfus değişim ve gelişimini ancak bu tarihten sonra yapılan nüfus sayımları sonuçları ile izlemek mümkün olabilmektedir. Zira, Aksaray tarih içinde idari yapısı ve idari hudutları devamlı değişmiştir. Bu sebeple Aksaray nüfusundaki değişimleri daha iyi gözlemlemek için 1935 yılından 1989 yılına kadar yapılan nüfus sayımlarında Niğde ilinin verilerine bakmamız gerekir.
Türkiye’de ilk resmi nüfus sayımının yapıldığı 1927 yılında nüfusun: 127.224 olduğu ve daha sonraları Niğde'ye ilçe olarak bağlandığından 1990 yılına kadar net nüfusunun ne kadar olduğu saptanamamıştır. 1990 yılından sonra beşer yıl aralarla yapılan genel nüfus sayımı sonuçlarına göre 326.399 olan il nüfusunun devamlı artış gösterdiği ve 2021 yılında 429.069’a ulaştığı görülmektedir.
2021 yılında şehirlerde (il ve İlçeler) ve köylerde (bucak ve köyler) yaşayan nüfusa bakıldığında; 350.783 kişi şehirde, 78.286 kişi köylerde yaşamaktadır.
2. Nüfus Kompozisyonu
Aksaray'da nüfus gelişimi içinde cinsiyet bakımından nüfus kompozisyonunda, erkek ve kadın nüfuslarının dengeli olduğu gözlenmektedir. Sadece, 1927 nüfus sayımı sonuçlarına göre kadın nüfusun erkek nüfusuna üstün olduğu izlenmektedir. Bununda başlıca sebebinin, harp yıllarının erkek nüfusu üzerindeki eksiltici tesiri ile normal devrelerdeki askerlik veya çalışma ihtiyaçları nedeniyle sayımlar esnasında çoğu erkeğin il hudutları dışında bulunmaları olarak gösterilebilir. Ayrıca, 2021 nüfus sayımı sonuçlarına göre, il genelinde nüfusun 214.841’i erkek, 214.228’i kadındır.
3.Yerleşmeler
Aksaray 2021 nüfus sayımı sonuçlarına göre, ilçe sayısı merkez ilçe ile birlikte 8’dir.
Ağaçören: 1961 yılına kadar "Panlı" ismi ile anılmış daha sonra Ağaçören kasabası olarak Şereflikoçhisar'a bağlı iken 1989 yılında Aksaray'ın vilayet olmasıyla Aksaray'a ilçe olarak bağlanmıştır. 2021 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçe nüfusu 7.633'tür.
Eskil: 1929 yılında belde statüsüne, Aksaray'ın vilayet olması ile 09.05.1990 tarih ve 3644 sayılı kanunla ilçe statüsüne getirilmiştir. 2021 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçe nüfusu 27.151'dir.
Gülağaç: 1957 yılında belde olan ilçe Aksaray'ın vilayet olmasıyla aynı tarihte ilçe olan Güzelyurt'a bağlanmıştır. Gülağaç, 09/05/1990 tarih ve 3644 sayılı kanunla merkezi ilçe statüsüne getirilmiştir. 2021 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçe nüfusu 19.443'dür.
Güzelyurt: 1906 yılında belediye, 1931’de bucak teşkilatı kurulmuş 15 Haziran 1989 tarihinde 3578 sayılı kanunla ilçe olmuştur. 2021 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçe nüfusu 10.677'dir.
Ortaköy: 1957 yılında 7033 sayılı kanun ile Niğde'ye ilçe olarak bağlanan Ortaköy 1989 yılında Aksaray'ın vilayet olmasıyla Aksaray'a ilçe olarak bağlanmıştır. 2021 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçe nüfusu 32.130'dur.
Sarıyahşi: Sarıyahşi kasabası olarak Şereflikoçhisar'a bağlı iken 1989 yılında Aksaray'ın vilayet olmasıyla Aksaray'a ilçe olarak bağlanmıştır. 2021 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçe nüfusu 5.183'tür.
Sultanhanı: 2017 yılına kadar merkez ilçeye bağlı bir belde iken 2017 yılında yayınlanan KHK ile ilçe statüsüne kavuşmuştur. 2021 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçe nüfusu 11.630'dur.
4.Yaş Grupları Dağılımı
Yaş grupları bakımından 2021 yılı nüfus sayımına göre il genelinde:
0-4 yaş grubu 38.865 kişi,
5-9 yaş grubu 35.495 kişi,
10-14 yaş grubu 35.923 kişi,
15-19 yaş grubu 33.584 kişi,
20-24 yaş grubu 37.156 kişi,
25-29 yaş grubu 31.665 kişi,
30-34 yaş grubu 30.535 kişi,
35-39 yaş grubu 31.200 kişi,
40-44 yaş grubu 31.558 kişi,
45-49 yaş grubu 27.359 kişi,
50-54 yaş grubu 21.818 kişi,
55-59 yaş grubu 22.902 kişi,
60-64 yaş grubu 16.494 kişi,
65-69 yaş grubu 15.024 kişi,
70-74 yaş grubu 12.167 kişi,
75-79 yaş grubu 7.055 kişi,
80-84 yaş grubu 4.435 kişi,
85-89 yaş grubu 2.099 kişi,
90+ yaş grubu 735 kişidir.
5. Şehir ve Köy Nüfusu ve Tahminleri
Aksaray'da daha önceki şehir ve köy nüfuslarındaki değişimler dikkate alındığında gelecek yıllar için yapılan nüfus tahminlerine göre şehir merkezlerinde yaşayan nüfusun devamlı bir artış göstermesine rağmen köy yerleşmelerindeki nüfusun devamlı azalacağı tahmin edilmektedir. Bu değişim trendinin ilin bütün yerleşmelerinde izleneceği ancak merkez ilçedeki artışın diğer ilçelere nazaran daha yüksek olacağı tahmin edilmektedir. Çünkü merkez ilçedeki sosyal ve ekonomik yapılaşmadan kaynaklanan çekicilik ögesi diğer ilçelere nazaran daha ağırlık kazanmaktadır. İlde izlenen hızlı kentleşme sonucu köylerin nüfusları azalmaya devam edecektir. 2021 yılı itibari ile %73,47'si merkez ilçe ve köylerde kalan kısmı ise diğer ilçe merkez ve köylerinde yaşamaktadır.
Nüfus hakkında daha detaylı bilgiye TÜİK üzerinden ulaşabilirsiniz. Ayrıca "Coğrafi İstatistik Portalı" ile Aksaray hakkında daha detaylı nüfus istatistiklerine ulaşabilirsiniz.