Kapadokya Bölgesi'nin giriş kapısı olan Aksaray’da ilk müzecilik faaliyetleri 1969 yılında şehir merkezinde bulunan Karamanoğlu Dönemi'ne ait Zinciriye Medresesi’nde başlamıştır. Müze binası 2006 yılı sonunda yeni binasına taşınmıştır. 2014 yılında teşhir tanzim çalışmalarıyla yenilenerek kronolojik teşhir düzeniyle ziyarete açılmıştır. Müze 10.200 m2 açık alan, 2400 m2 kapalı alana sahiptir. Üç katlı olan Müze binası Anadolu Selçuklu kümbetlerinden, Kapadokya Bölgesi'nde ve Aksaray'da bulunan peri bacalarından esinlenilen eklektik sanat anlayışıyla planlanmıştır.Müze binasının zemin katında; birbirine koridorlarla bağlanan 5 adet teşhir salonu, birinci katta; etnografya salonu, müze idari bölüm, kütüphane, konferans salonu ve çok amaçlı eğitim salonu, ikinci katta; depolar ve laboratuvar yer almaktadır.Arkeolojik eser gurubunda MÖ 8 bin 500’lü yıllardan başlayarak Neolitik, Kalkolitik ve Erken Tunç çağlarını kapsayan tarih öncesi dönemlerden Orta Tunç, Geç Tunç, Demir, Helenistik, Roma, Geç Roma ve Anadolu Selçuklu dönemlerini içine alan tarihi çağlara ait çok çeşitli eserler bulunmaktadır.Sikke gurubunda, Klasik Dönem'den başlayarak Osmanlı Dönemi'ne kadar devam eden altın, gümüş ve bronz madeninden basılmış sikkeler teşhir edilmektedir.Etnografik eser gurubunda ise yakın döneme ait günlük kullanım eşyaları, düğün, bayram ve özel günlerde kullanılan giyim eşyası, takı ve geleneksel el sanatlarını yansıtan uygulamalar sergilenmektedir.